Polymetaal

Gebruiksaanwijzing voor de Polymetaal etspersen in de JZM-serie.

• Voorbereidingen voor het gebruik

Normaal gesproken zal deze pers in de grafische werkplaats worden gemonteerd door medewerkers van Polymetaal.
De machine is te zwaar en complex om het anders te doen. De machine kan ook in een krat, kompleet gemonteerd, aan de klant worden verzonden. De afmeting van de krat zijn als volgt:

 Het is erg belangrijk om eerst uit te zoeken of en hoe zo'n grote krat het bedoelde gebouw binnen kan. Ook is het belangrijk om (samen met Polymetaal) de transportmethode te kiezen.
Als het onmogelijk is om een dergelijke krat te vervoeren, of in het gebouw te krijgen, zullen een aantal medewerkers van Polymetaal de pers ter plekke samenstellen. We kunnen een gedetailleerde offerte maken betreffende de transportmethode en montagekosten, als U ons laat weten in welke pers U geinteresseerd bent en waar deze moet worden opgebouwd.

Als de pers bij U is afgeleverd in een krat, dient U de krat voorzichtig uitelkaar te halen. Daarna ziet U de pers, bevestigd met schroeven op een pallet. Verwijder de schroeven waarmee de pers op de pallet vast zit. De pers moet nu voorzichtig van de pallet worden afgehaald. De manier waarop dat dient te gebeuren hangt van de plaatselijke situatie af. Het gemakkelijkste is om een 2-tons kettingtakel boven de pers te bevestigen en daarmee de pers op te tillen. Vervolgens kan de pallet weg worden gehaald. Als dat niet kan, is er misschien iemand met een vorkheftruck in de buurt, die even kan helpen.

Als de pers op de grond staat, moet de pers worden gesteld. Daartoe zijn de vier "voeten" van de pers instelbaar gemaakt..
De walsen zijn bedekt met een laag verpakkingspapier met daaronder een laag vet. Verwijder dit, met behulp van een oplosmiddel, en maak de walsen schoon en drogg.
Nu is de pers klaar voor gebruik.

• Algemene instructies

Deze pers werkt op dezelfde manier als andere persen; het papier, de plaat en het vilt worden op het bed gelegd, en het geheel gaat onder druk tussen de draaiende walsen door. Sommige kenmerken van deze pers maken het drukken gemakkelijker, zoals de hydraulische pomp waarmee de bovenwals op druk wordt gezet. Andere kenmerken maken het drukken veiliger, zoals de "anti-overbelasting-koppeling". De manometer maakt het werken met de pers nauwkeuriger omdat de werkdruk precies kan worden afgelezen. Dit maakt het "reproduceren van eerdere druk-parameters" eenvoudiger.
De hydraulische pomp heeft twee functies;

1. de pomp bouwt oliedruk op in het systeem, waardoor de manometer kan worden afgelezen. De uitgelezen waarde van de manometer geeft een nauwkeurige indicatie van de kracht die de bovenwals uitoefent.
2. de druk die door de pomp wordt opgewekt zal in beide hydraulische cylinders, (aan elke kant van de pers) hetzelfde zijn. De bovenwals zal hierdoor naar beneden worden gedrukt, waardoor de pers "op druk komt". Het "op druk zetten" wordt niet meer door de drukspindels gedaan, waardoor de pers gemakkelijker is in het gebruik. De drukspindels dienen alleen om de bovenwals vertikaal te verplaatsen.

Het gebruik van de pers

Deze pers is geschikt voor het afdrukken van "diepdrukplaten" (geëtste of gegraveerde koper- of zinkplaten), maar ook voor het afdrukken van houtsnedes en linosnedes.In het volgende schema is de situatie weergegeven bij het afdrukken van een diepdrukplaat.

Het vilt heeft de funktie om het papier in de groeven van de plaat te drukken, waardoor het papier de inkt in die groeven kan opnemen.Sommigen gebruiken een stapeltje karton onder de drukspindels (bij dit type persen tussen het "drukplaatje" en het "lagerblok" van de bovenwals, waardoor de pers iets "flexibeler" wordt. Voor het afdrukken van een "diepdrukplaat" heeft het weinig effect, maar voor het afdrukken van houtsnedes en linosnedes kan het handig zijn. Een houtsnede is nooit helemaal vlak, waardoor de inktverdeling op het papier niet gelijkmatig zou kunnen zijn. Een "flexibele" bovenwals kompenseert in beperkte mate de oneffenheid van de drukvorm.

Het afdrukken van houtsnedes en linosnedes met behulp van deze etspers

Bovenstaand schema geeft de situatie weer bij het afdrukken van een "hoogdrukvorm" (houtsnede, linosnede, typografie). Er wordt hier ook met vilt gewerkt, maar dit heeft een andere funktie als bij het afdrukken van een ets. Hier dient het vilt om oneffenheden in de hoogdrukvorm te kompenseren (vooral belangrijk bij een houtsnede uit "multiplex"). Als de drukvorm helemaal vlak zou zijn was het vilt niet nodig. Onder het vilt is een plastic plaat zichtbaar (ongeveer 5mm dik PVC). Dit is alleen doelmatig in kombinatie met het vilt. Als de PVC plaat niet zou worden gebruikt zou het papier in de holtes van de drukvorm worden gedrukt, en dit is meestal niet de bedoeling.

Onderhoud

• De lagers van deze pers hebben geen onderhoud nodig (allemaal kogellagers)
• Alle blanke stalen delen zijn ingespoten met een transparante beschermlaag (Tectyl) om roesten tegen te gaan. De walsen zijn echter niet met tectyl behandeld omdat het vilt er anders aan zou blijven plakken. Als de pers gedurende lange tijd niet wordt begruikt verdient het aanbeveling om ook de walsen tegen het roesten te beschermen. Hiervoor kan de Tectyl worden gebruikt, (verkrijgbaar bij winkels voor automaterialen), maar ook "kogellagervet" of iets dergelijks. Voor het gebruik dient deze laag er weer worden afgehaald.
• De tandwielkast is gevuld met olie of vet. De tandwielkast hoeft later nooit meer te worden bijgevuld.
• Het is aan te bevelen om de pers in een droge ruimte te gebruiken. Bij voorkeur dient het etsen met agressieve media (zoals salpeterzuur of ijzer-chloride) in een andere (geventileerde) ruimte te worden gedaan.